DİYOT NEDİR?
Light Emitting Diode (ışık yayan diyot) olarak tanımladığımız kısaltılmış olarak LED, diyot karakteristiği gösteren bir devre elemanıdır.
Öncelikle diyot nedir kısaca açıklayalım.
Diyot, P tipi malzeme (Anot) ve N tipi malzemeden (Katot) imal edilen yarı iletken bir devre elemanıdır. Doğru polarma altında yani P kutbuna (+), N kutbuna (-) bağlanması durumunda diyot, Anottan katoda elektron geçişine izin verir. Ters polarma durumunda sızıntı akımını ihmal edersek diyot üzerinden akım geçişi gerçekleşmez.
Özetle diyot, elektronik devrelerde akımın tek yönde geçişine izin veren parçadır.
Diyot’ a gerilim uygulandığında, imal edildiği malzemeye göre bir miktar gerilim düşüşü meydana gelmektedir. Eşik voltajı – ileri yön gerilimi (forward voltage) olarak da tanımlanan bu değer germanyum diyotlar da 0.2V-0.3V , silisyum diyotlar da 0.6V-0.7V arasıdır.
LED diyotların da iletime geçmesi ve ışık yaymaları için ileri yön gerilimini aşmamız gerekir. İleri yön gerilimi LED’ in hangi malzemeden imal edildiğine göre değişmektedir.
Teknik Bilgiler
Örneğin Kırmızı, Sarı ve Turuncu renklerini elde etmek için AlGaInP (Alüminyum Galyum İndiyum Fosfat) alaşımları kullanılırken, Yeşil, Mavi, Beyaz renkleri için InGaN (İndiyum Galyum Nitrit) alaşımları kullanılmaktadır. Bu alaşımlardaki malzemeler farklı oranlarda karıştırılarak farklı dalga boylarında ışıma elde edilir ve görünür (spektrum) bölgedeki renkler elde edilir.
AlGaInP alaşımıyla üretilen LED diyotların ileri yön gerilimi Vf=1.8V-2.2V
lnGaN alaşımıyla üretilen LED diyotların ileri yön gerilimi Vf=3.0V-3.4V
Aşağıdaki grafikte LED üreticisi bir firmanın katalog verileri (datasheet) bulunmaktadır.
Aşağıdaki grafik İleri Yön Akımı (If) & İleri Yön Gerilimi (Vf) & Işık Şiddeti İlişkisini göstermektedir.
Mavi renkli led için 3.4V gerilim sonrasında Led tam kapasitede ışık vermeye başlıyor. Led üzerinden geçen akım arttıkça ışık şiddeti artıyor.
Kırmızı renkli led için 2.2V gerilim sonrasında Led tam kapasitede ışık vermeye başlıyor.
* Datasheet linki: www.farnell.com/datasheets/9216.pdf
