WALLWASHER NEDİR
Wallwasher, duvarlar veya dış cepheler gibi geniş yüzeyleri ışıkla aydınlatmak için tasarlanmış bir aydınlatma armatürüdür. Bu sistem, enerji verimliliği, uzun ömür ve çeşitli renkler üretebilme özellikleri ile bilinen LED’leri kullanır. Yüksek lümenli led çipleri, reflektör ve lensler sayesinde, LED’lerden yayılan ışık hedef yüzeye düzgün bir şekilde yönlendirilir. Bu yapı, genellikle çeşitli çevresel koşullara dayanabilecek dayanıklı malzemelerden yapılmış bir kasaya sahiptir. Ayrıca, kontrol ekipmanları, LED’lere sağlanan gücü düzenleyen sürücüleri ve diğer elektronik bileşenleri içerir. Montaj ayakları ile armatürün yüzeylere güvenli bir şekilde monte edilmesini ve istenen açı ve kapsama alanına göre ayarlanmasını sağlar.
Led wallwasher dış mekanda kullanmak üzere tasarlandığı için su geçirmezdir. İçerisinde sabit akım güç kaynağı bulunur ve doğrudan AC220V gerilim ile çalışır. Harici olarak trafo – adaptör kullanmanıza gerek yoktur.
WALLWASHER NASIL BAĞLANIR
Wallwasher monte edilecek yüzey belirlendikten sonra öncelikle montaj ayağı yüzeye vidalanarak sabitlenmelidir. Montaj ayağının üzerinde bulunan anahtar gevşetilerek wallwasher ile montaj ayağı birbirine tutturulur.
Güç kabloları bağlanır ve enerji verilir. Çalışır durumda wallwasher yüzeye paralel olacak şekilde en uygun açı tespit edilir ve montaj ayağındaki bölümden sıkıştırma yapılarak sabitlenir.
Güç kablosunu dış etkenlerden korumak için spiral boru kullanmanızı tavsiye ediyoruz.
LED DUVAR BOYAMA
Kullanım alanına göre farklı türde led duvar boyama ürünleri vardır.
- Lineer (doğrusal) wallwasher: Tipik olarak uzun ve dar olup, duvarları eşit şekilde ışıkla yıkamak için tasarlanmıştır. 30 cm wallwasher, 50 cm wallwasher, 100 cm led wallwasher şeklinde satılmaktadır.
- Dairesel LED Duvar Yıkama Armatürleri: Yuvarlak nesneleri vurgulamak veya odaklanmış ışık demetleri oluşturmak için kullanılır.
- RGB/RGBW LED Duvar Boyama Armatürleri: Geniş bir renk yelpazesi üretebilen, dinamik aydınlatma efektleri için oldukça kullanışlıdır. Işık rengini kontrol etmek için basit kumandalar veya daha gelişmiş sistemlere ihtiyaç duyar. Kontrol sistemlerini detaylı olarak ele alacağız.
- Ayarlanabilir Beyaz LED Duvar Boyama Armatürleri (Tunable White Led Wallwasher): Bu tip led duvar boyamada, gün ışığı renk tonlarından soğuk beyaz renk tonlarına geçişi ayarlanmaya olanak tanır.
Wall washer ürünlerin yüzeyin tamamını boyaması için en önemli 2 değişken vardı. Birincisi LED’in lümeni, ikincisi lens açısıdır. Bu kavramlara önceki yazılarımda değinmiştim. LED’in lümeni ne kadar yüksek olursa o kadar fazla foton oluşur. Ancak bu tek başına yeterli değildir.
LED’in üzerine eklenen lens ile fotonları yüzeye dağıtmak gerekir. Lens açısı, ışığın yayılmasını ve odaklanmasını etkiler. Yaygın olarak 15°, 30°, 45°, 60° ve daha geniş açılar bulunur. Lens açısı azaldıkça ışık hüzmesi daha ileri giderken (odaklar), lens açısı büyüdükçe geniş alana dağılarak gider. Işın açısı ve montaj yüksekliğine bağlı olarak, ışığın ne kadar yüzey alanını kaplayacağını belirler.
WALLWASHER KONTROL SİSTEMLERİ
LED wallwasher’lar, RGB (Kırmızı, Yeşil, Mavi) veya RGBW (Kırmızı, Yeşil, Mavi, Beyaz) LED’ler kullanarak geniş bir renk yelpazesi oluşturur. Renk kontrolü, bu LED’lerin belirli oranlarda karıştırılmasıyla sağlanır.
RGBW/RGB Wallwasher kontrol seçenekleri arasında DMX kontrolü, kablosuz kontrol ve DALI (Dijital Adreslenebilir Aydınlatma Arayüzü) bulunur.
DMX kontrol sistemi, her bir LED’in rengini, parlaklığını ve efektlerini bağımsız olarak ayarlamaya olanak tanır. Bir DMX kontrol paneli veya yazılımı kullanarak, kullanıcılar çeşitli ışık sahneleri, renk geçişleri ve dinamik aydınlatma efektleri oluşturabilir.
DMX Kontrol Sistemi Nedir?
DMX (Digital Multiplex), aydınlatma ekipmanları ve kontrol cihazları için kullanılan bir dijital iletişim protokolüdür. 1986 yılında USITT (United States Institute for Theatre Technology) tarafından standartlaştırılmıştır ve günümüzde tiyatro, konser, etkinlik, ve mimari aydınlatma gibi alanlarda yaygın olarak kullanılmaktadır.
DMX, tek bir veri kablosu üzerinden birden fazla cihazın kontrol edilmesini sağlar. Bir DMX sistemi genellikle aşağıdaki bileşenlerden oluşur;
- DMX Kontrol Paneli (Konsol): Bu, DMX sinyallerini gönderen ana kontrol cihazıdır. Kullanıcılar bu panel aracılığıyla ışıkların renklerini, parlaklıklarını, efektlerini ve diğer özelliklerini ayarlayabilir.
- DMX Kablosu: DMX verilerini kontrol panelinden aydınlatma cihazlarına ileten kablodur. Genellikle 3 veya 5 pinli XLR konektörler kullanılır.
- DMX Cihazları: DMX sinyallerini alan ve işleyen aydınlatma cihazlarıdır. Bu cihazlar LED wallwasher’lar, hareketli başlıklar, strobe ışıklar, duman makineleri ve diğer efekt cihazları olabilir.
Her DMX cihazı, kontrol edilebilmesi için bir DMX adresine sahip olmalıdır. DMX adresi, kontrol panelinden gelen sinyalin hangi cihaz tarafından alınacağını belirler. DMX 512 standardına göre, bir DMX evreni 512 ayrı kanal içerir, yani 512 farklı parametre (örneğin, bir cihazın rengi, parlaklığı vb.) kontrol edebilir.
Her DMX cihazı, birden fazla kanalı kullanabilir. Örneğin, bir RGB LED wallwasher, her bir renk (kırmızı, yeşil, mavi) için bir kanal kullanır. Bazı gelişmiş cihazlar, ek özellikler (beyaz ışık, hareket, efektler) için daha fazla kanala ihtiyaç duyabilir.
Modern DMX kontrol sistemleri genellikle bilgisayar yazılımları ile kontrol edilir. Bu yazılımlar, kullanıcı dostu arayüzlerle ışık programlama ve kontrolünü kolaylaştırır. Ayrıca, bazı DMX yazılımları mobil uygulamalar üzerinden de kontrol edilebilir.
Kablosuz Kontrol
Kablosuz kontrol, LED wallwasher (veya diğer aydınlatma sistemlerini) fiziksel bağlantılar, kablolar olmadan yönetme ve çalıştırmayı sağlar. Bu genellikle, kullanıcıların akıllı telefonlar, tabletler veya uzaktan kumandalar gibi cihazları kullanarak led duvar boyamayı uzaktan kontrol etmelerini sağlar.
Kablosuz kontrol sistemlerinin önemli bileşenleri arasında kablosuz vericiler ve alıcılar yer alır. Vericiler, kontrol sinyallerini gönderen cihazlardır ve bu cihazlar akıllı telefon, tablet veya özel bir uzaktan kumandaya entegre edilebilir. Alıcılar ise LED wallwasher’lara yerleştirilir veya bağlanır ve bu sinyalleri alarak komutları uygular.
Kablosuz kontrol sistemleri çeşitli iletişim protokolleri kullanır. Bluetooth, kısa menzilli bir kablosuz teknolojidir ve genellikle küçük ve orta ölçekli kurulumlar için uygundur. Wi-Fi, yerel kablosuz ağı kullanarak daha geniş bir kapsama alanı sunar ve daha büyük kurulumları destekler. Zigbee, Bluetooth’a kıyasla daha uzun mesafelerde iletişim kurmak için tasarlanmış düşük güç tüketimli bir ağ protokolüdür ve genellikle ev otomasyon sistemlerinde kullanılır. Z-Wave de benzer şekilde Zigbee gibi bir ağ protokolüdür ve farklı üreticilerin cihazları arasında uyumluluğu ve güvenilirliği ile bilinir.
Kablosuz kontrol sistemlerinde kontrol arayüzleri de önemlidir. Çoğu modern sistem, iOS ve Android platformlarında kullanılabilen mobil uygulamalarla birlikte gelir. Bu uygulamalar, aydınlatmanın parlaklık, renk ve zamanlama gibi çeşitli yönlerini kontrol etmek için kullanıcı dostu arayüzler sunar. Ayrıca, Amazon Alexa, Google Assistant veya Apple HomeKit gibi akıllı ev platformlarıyla entegrasyon, sesli kontrol ve daha karmaşık otomasyon senaryoları sağlar. Bazı sistemler, aydınlatmayı yönetmek için düğmeler veya dokunmatik arayüzler içeren özel uzaktan kumandalar da sunar.
Kablosuz kontrol sistemleri sayesinde kullanıcılar aydınlatmayı uzaktan açıp kapatma, parlaklık ayarlaması, RGB/RGBW LED wallwasher’lar için renk/animasyon geçişi gibi özellikleri kontrol edebilirler. Ayrıca, grup kontrolü ile birden fazla LED wallwasher’ı aynı anda yönetmek mümkündür. Uzaktan erişim ise internet bağlantısı aracılığıyla dünyanın herhangi bir yerinden aydınlatma sistemini kontrol etme imkanı sunar.
Kablosuz kontrol sistemlerinin avantajları arasında kolaylık, esneklik, entegrasyon ve gelişmiş özellikler bulunur. Bu sistemler, büyük veya zor ulaşılabilir alanlarda aydınlatmayı fiziksel olarak etkileşimde bulunmadan kolayca kontrol etmeyi sağlar. Ayrıca, yeni armatürlerin sisteme karmaşık yeniden kablolama işlemleri olmadan eklenmesine olanak tanır ve diğer akıllı ev cihazları ve sistemleriyle sorunsuz entegrasyon sağlar. Dinamik sahneler, renk değiştirme ve enerji tasarrufu sağlayan zamanlamalar gibi gelişmiş aydınlatma özelliklerine erişim de mümkündür.
Kablosuz kontrol sistemlerinin uygulanmasında dikkate alınması gereken hususlar arasında uyumluluk, menzil ve sinyal gücü, güvenlik ve güç kaynağı bulunur. LED wallwasher’ların ve kablosuz kontrol sisteminin birbirleriyle ve mevcut akıllı ev sistemleriyle uyumlu olması gerekir. Kullanılan kablosuz protokolün menzili ve sinyal gücü, özellikle daha büyük kurulumlarda dikkate alınmalıdır. Zigbee ve Z-Wave gibi ağlar, birbirine bağlı cihazlar aracılığıyla menzili genişletebilir. Kablosuz kontrol sistemlerinin yetkisiz erişim ve kontrolü önlemek için güçlü güvenlik özelliklerine sahip olması gereklidir.
DALI Kontrol Sistemi
DALI (Dijital Adreslenebilir Aydınlatma Arayüzü), aydınlatma kontrol cihazları arasında dijital iletişim için kullanılan standart bir protokoldür. Esnekliği, güvenilirliği ve entegrasyon kolaylığı nedeniyle ticari ve endüstriyel aydınlatma sistemlerinde geniş çapta benimsenmiştir.
DALI sistemlerinde ana bileşenler arasında, komutları aydınlatma sistemine gönderen DALI kontrol cihazları bulunur. Bu kontrol cihazları, bağımsız cihazlar olabilir veya bina yönetim sistemlerine (BMS) entegre edilebilir ya da daha büyük bir otomasyon sisteminin parçası olabilir. LED ışıklar için bu bileşenlere DALI sürücüleri denir, floresan ve diğer aydınlatma türleri için ise balast olarak bilinirler. DALI cihazlarının iletişim kurduğu fiziksel ağ, iki telli bir sistem olan DALI veri hattı üzerinden gerçekleşir. Bu veri hattı, kontrol cihazı ile aydınlatma armatürleri arasında dijital sinyaller taşır. Ayrıca, DALI sensörleri ve anahtarları gibi giriş cihazları da DALI ağına komut gönderebilir.
DALI sistemlerinin özellikleri ve yetenekleri arasında adreslenebilir kontrol öne çıkar. DALI ağı üzerindeki her cihazın benzersiz bir adresi vardır, bu sayede her ışık armatürü ayrı ayrı kontrol edilebilir. Standart bir DALI sistemi, tek bir hat üzerinde 64 adrese kadar destek sağlar. Ayrıca, ışıklar grup haline getirilebilir ve tek bir birim olarak kontrol edilebilir. Programlanabilir sahneler sayesinde, önceden belirlenmiş aydınlatma konfigürasyonları tek bir komutla etkinleştirilebilir. DALI, ışıkların %0’dan %100’e kadar yumuşak bir şekilde karartılmasını destekler ve RGB/RGBW armatürler için renk değişikliklerini kontrol edebilir. İki yönlü iletişim özelliği, cihazların mevcut karartma seviyesi, enerji tüketimi veya arıza durumları gibi durum bilgilerini kontrol cihazına geri göndermesine olanak tanır. Standartlaştırılmış bir protokol olması sayesinde, DALI farklı üreticilerin cihazları arasında birlikte çalışabilirlik sağlar.
DALI’nin avantajları arasında esneklik, ölçeklenebilirlik, enerji verimliliği, gelişmiş kontrol ve güvenilirlik bulunur. Fiziksel kablolamayı değiştirmeden aydınlatma kurulumlarını kolayca yeniden yapılandırmak mümkündür. Küçük kurulumlardan büyük ve karmaşık sistemlere kadar uygun olan DALI, çoklu DALI ağlarının birbirine bağlanarak daha büyük kurulumların yönetilmesine olanak tanır. Hassas aydınlatma kontrolü ve sensörlerle entegrasyon sayesinde önemli enerji tasarrufu sağlar. İki telli sistem, kurulumun basit olmasını sağlarken maliyetleri önemli ölçüde düşürür.
DALI sistemlerinin kurulumunda kablolama, devreye alma, uyumluluk, entegrasyon ve bakım bulunur. DALI, iletişim için iki telli bir veri hattı kullanır, bu da ana güç kablolamasıyla birlikte çalışabilir. Başlangıç kurulum ve programlama aşamasında, her cihazın adreslenip yapılandırıldığı bir devreye alma süreci gerektirir. Tüm bileşenlerin DALI uyumlu olduğundan ve en son DALI standartlarına (örneğin, geliştirilmiş birlikte çalışabilirlik ve ek özellikler sunan DALI-2) uygun olduğundan emin olunmalıdır. DALI, aydınlatma, HVAC (iklimlendirme sistemleri), güvenlik ve diğer sistemlerin merkezi kontrolü için diğer bina otomasyon sistemleriyle entegre edilebilir. DALI sistemleri, arıza raporlama ve uzaktan teşhis yetenekleri ile kolay bakım ve sorun giderme imkanı sunar.
DALI’nin kullanım alanları arasında, esneklik ve enerji verimliliğinin önem taşıdığı ofis aydınlatma sistemleri, ürün sergilerini ve müşteri deneyimini iyileştiren dinamik aydınlatmaya sahip perakende alanları, büyük ölçekli aydınlatma kontrolü gerektiren depolar ve üretim tesisleri, farklı alanlar ve işlevler için hassas aydınlatma kontrolüne ihtiyaç duyulan müzeler, galeriler ve havaalanları gibi kamu binaları bulunmaktadır.
Sonuç olarak, DALI, modern aydınlatma sistemleri için birçok avantaj sunan, sağlam, esnek ve ölçeklenebilir bir aydınlatma kontrol protokolüdür. Hassas kontrol imkanı, kolay entegrasyon ve birlikte çalışabilirlik ile DALI, ticari ve endüstriyel uygulamalar için tercih edilen bir seçenektir. Kullanıcılar, DALI’nin bileşenlerini, özelliklerini ve faydalarını anlayarak, verimli ve uyarlanabilir aydınlatma çözümleri oluşturabilirler.
DIŞ CEPHE AYDINLATMA
Dış cephe aydınlatma, modern mimarinin önemli bir parçası haline gelmiş durumdadır. Hem estetik hem de güvenlik açısından binaların dış cephelerini aydınlatmak, gece saatlerinde yapıyı ön plana çıkarırken aynı zamanda çevresel güvenliği de artırır.
Genellikle binaların dış cephelerinde, tarihi yapıların duvarlarında ve anıtlarda kullanılır. Bu teknik, yüzeyin her noktasına eşit miktarda ışık ulaşmasını sağlayarak, cephe boyunca kesintisiz bir aydınlatma sağlar. Renkli ve dinamik ışık geçişleriyle binanın karakteri öne çıkarılır. Böylelikle bina, gece saatlerinde bile tüm ihtişamıyla görünür hale gelir. Işıklandırma sayesinde yapının tarihsel ve kültürel değeri ön plana çıkarken bölgeye insan hareketliliği de sağlar. Dış cephe aydınlatması ticari yapılar içinde prestij sağlar. Avm, otel, rezidans gibi marka yapılar gecenin karanlığında görünür hale gelir.
SAHNE AYDINLATMASI
Sahne ve performans alanlarında, sahne ışıkları, konserler ve tiyatrolarda performansların atmosferini ve sahne dekorunu vurgulamak için kullanılır. Dinamik renk ve ışık geçişleriyle izleyicilere görsel bir şölen sunarak, performansların daha etkileyici ve unutulmaz hale gelmesini sağlar. Aynı şekilde, etkinlikler ve festivallerde de sahne ışığı aydınlatması açık hava etkinliklerinde sahne ve çevresini aydınlatarak etkileyici bir görsel deneyim yaratır.
Eğlence mekanlarında da sahne ışıklarının etkisi büyüktür. Gece kulüpleri ve barlarda dinamik ışık efektleri ve renkli aydınlatma ile mekanın atmosferini değiştirir. Özellikle renk değiştiren sahne ışığı, dans pistlerinde ve sahnelerde etkileyici ışık şovları oluşturarak misafirlere unutulmaz anlar yaşatır.
Sahne ışığı kullanmak, hem izleyiciler hem de katılımcılar için görsel bir ziyafet sunarken aynı zamanda etkinliklerin ve mekanların kalitesini de yükseltir.
